ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ.

ΑΣ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΧΟΡΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΔΙΔΑΧΘΕΙ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 
ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ!

1. ΣΥΡΤΟΣ ΣΤΑ ΤΡΙΑ (Χορεύεται κυρίως σε Ήπειρο και Δ. Μακεδονία από άνδρες και γυναίκες και κατ'  επέκταση σε όλη  την Ελλάδα.  Έχει 6 βήματα στην φορά του κύκλου.)
2. ΣΥΡΤΟ ΣΤΑ ΔΥΟ-ΠΩΓΩΝΙΣΙΟΣ(Ήπειρος-6 βήματα το 2 πάει πίσω από το δεξί.)
3. ΓΙΑΤΡΟΣ (Στηρίζεται στις αρχές του συρτού στα τρία με δύο επιπλέον κινήσεις στο 7 κ το 8 στατικά με το δεξί πόδι. Λαβή W όπως και οι δύο προηγούμενοι χοροί.)
4. ΧΑΣΑΠΙΚΟΣ ΓΡΗΓΟΡΟΣ-ΜΑΚΕΛΑΡΙΚΟΣ (Γνωστός σε όλους με ρίζες από τα παράλια της Μ.Ασίας.Λέγεται ότι τον χόρευαν οι μακελάρηδες (χασάπηδες) από όπου και η ονομασία. Έχει 6 βήματα γρήγορα στην φορά του κύκλου με λαβή από τους ώμους (Τ).
5. ΜΕΝΟΥΣΗΣ (Χορός από την Ήπειρο με 10 βήματα στην φορά του κύκλου δεξιά με λαβή W.Πάμε 4 βήματα μπρός 4 πίσω και 2 κινήσεις με το δεξί επί τόπου)
6. ΦΥΣΟΥΝΙ (Πήρε το όνομά του από έναν αέρα που φυσάει στην Πρέβεζα. Ο ρυθμός γρήγορος με 4 τετράδες βημάτων και λαβή Τ.
7. ΚΑΒΟΝΤΟΡΙΤΙΚΟΣ (Κυρίως τον συναντούμε οργανικό δηλ. χωρίς λόγια το τραγούδι.Η ονομασία ειναι απο τον Κάβο ντόρο ή ακρωτήριο Καφηρέας που βρίσκεται μεταξύ Εύβοιας και Άνδρου.Έχει 12 βήματα με λαβή Τ για άνδρες και σταυρωτή αν χορεύουν γυναίκες.
8. ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΣ-ΣΥΡΤΟΣ(Είναι ο πιο γνωστός παραδοσιακός χορός που χορεύεται σε όλη την Ελλάδα με μικρές παραλλαγές από άνδρες και γυναίκες. Δίκαια θεωρείται πανελλήνιος χορός.Ονομάστηκε έτσι απο την πόλη της Καλαμάτας όπως συμβαίνει και με πολλούς νεοελληνικούς χορούς που πήραν το όνομά τους από την περιοχή που χορεύονταν.Τα βασικά βήματα είναι 12.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82
9. ΣΥΡΤΟΣ ΚΟΦΤΟΣ.(Ηπειρώτικος χορός,λεβέντικος,ζωηρός που εξυμνεί την ανδρεία και την παλληκαριά. Το όνομά του το πήρε από το απότομο σταμάτημα της μουσικής,κάθε 22 βήματα όπου ο χορευτής σταματάει την κίνηση και είτε βγάζει ένα επιφώνημα είτε χτυπάει παλαμάκια είτε σηκώνει τα χέρια του ψηλά η τέλος τα κατεβάζει απότομα κάτω σε λαβή V τηρώντας σιωπή.Τα 22 βήματα τα μετράμε σε 3 εξάρια και ένα τεσσάρι συρτού στα δύο.Αρχική λαβή W.
10. ΠΑΛΑΜΑΚΙΑ (Eίναι οργανικό χωρίς λόγια δηλαδή και χορεύεται με επαναλαμβανόμενα εξάρια συρτού στα δύο, με γρήγορο ρυθμό και απότομο σταμάτημα των χορευτών. Λαβή W.
11. ΖΑΓΟΡΙΣΙΟΣ (Χορεύεται από άνδρες γυναίκες στο Ζαγόρι της Ηπείρου με λαβή W. Ο χορός αποτελείται  από 16 βήματα που τα χωρίζουμε σε 4 τετράδες βημάτων.Έχει μουσικό μέτρο 5/8 και αρχική θέση προσοχή.
12. ΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ  Όμοια με τον Ζαγορίσιο με διάφορα στην πρώτη τετράδα βημάτων.
13. ΠΟΔΑΡΑΚΙ Η ΤΡΙΠΑΤΙ Είναι κυρίως οργανικό.Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες στην Θράκη και την Μακεδονία με λαβή σε σχήμα V. Έχουμε 7 βήματα εμπρός,7 πίσω, επιτόπου 7 δύο φορές.
14. ΤΣΑΜΙΚΟ 10 ΒΗΜΑΤΑ  Με 10 βήματα για την Δ και Ε τάξη.Στοιχεία του χορού θα δοθούν στο 16αρι τσάμικο.
15. ΠΥΛΑΙΑ Χορός συρτός με 12 βήματα ,και το όνομά του το οφείλει σε μια περιοχή έξω απο την θεσ/νίκη.Μοιάζει με τον καλαματιανό μόνο που το σταύρωμα από το 8 ως το 12 αντί μπροστά γίνεται πίσω και κάθε τρίτο 12αρι σταυρώνουμε διπλή φορά και σηκώνουν τα χέρια ψηλά οι χορευτές,Λαβή V. Ο χορός λέγεται και συρτός Μακεδονίας
16. ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ-ΣΒΑΡΝΙΑΡΑ.(Χορεύεται στη Θεσσαλία με λαβή σε σχήμα W.Σχετικά με την ονομασία και την προέλευση της λέξης καραγκούνα επικρατούν διάφορες εκδοχές.Μία εκδοχή είναι οτι πήρε το όνομα από τους καραγκούνηδες που είναι κάτοικοι της Θεσσαλίας και ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και την γεωργία.Άλλη εκδοχή είναι ότι προήλθε απο το <καρά-γκούνα> που σημαίνει μαύρη γούνα.Συνήθως στη Θεσσαλία αρχίζουν με σβαρνιάρα ή <χοντρή καραγκούνα> όπως την λένε,χορεύοντας τα βήματα του συρτού στα δύο πολύ βαριά και αργά και με το τραγούδι "καραγκούνα πάει στην βρύση"και στη συνέχεια το γυρίζουν στη καραγκούνα ,που θα περιγράψω παρακάτω και με το τραγούδι "άντε καραγκούνα  γκούνα καραγκούνα. Είναι αργός και μεγαλοπρεπής χορός.Αρχική θέση προσοχή και μουσικό μέτρο 4/4 και 2/4. Αποτελείται από συρτό στα 2, στα 3(4*8)στη συνέχεια 4 πλάγια συρσίματα με το δεξί προς τα δεξιά ,χτύπημα το δεξί και πάμε 5 κουτσά αριστερά και επιστρέφουμε αρχική θέση με 5 κουτσά δεξιά. Τέλος ολοκληρώνουμε με 2*12 καλαματιανό και αρχίζουμε πάλι με συρτό στα 3( 2*8)
17. ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ Το όνομά του το πήρε από την Τσακωνιά ,επαρχία Κυνουρίας του Ν.Αρκαδίας.Η λαβή είναι από τους αγκώνες (αγκαζέ).Λέγεται ότι ο χορός αυτός αναπαριστά την είσοδο και την έξοδο του Θησέα και τον συντρόφων του από τον λαβύρινθο για αυτό οι χορευτές κουλουριάζουν σαν το φίδι.Λέγεται  επίσης και γέρανος.Στην ουσία χορεύτηκε από τον Θησέα και τους συντρόφους του όταν επιστρέφοντας από την Κρήτη προσάραξαν στη Δήλο.Τα βήματα είναι 5 που ανάλογα με το τραγούδι (ρυθμό)χορεύεται άλλοτε αργά συρτά με άρση στη μύτη του δεξιού ποδιού στο 5,και άλλοτε πιο πηδηχτά με κουτσό πήδημα στο 4 και πατάει στο 5.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%83%CE%B1%CE%BA%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82
18. ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΑ ΤΣΟΥΡΑΠΙΑ  Χορός από την Μακεδονία,"τσουράπι"είναι η κάλτσα.Λαβή V, τα χέρια δηλ.κάτω πιασμένα από τις παλάμες.Τα βήματα συνολικά είναι 12,στη φορά του κύκλου  μπροστά 8,πίσω 4.
19. ΖΩΝΑΡΑΔΙΚΟΣ Η ΖΟΥΝΑΡΑΔΙΚΟΣ. Χορός που χορεύεται από άκρη σε άκρη σε όλη τη θράκη. Οι χορευτές πιάνονται απο τα ζωνάρια ή ζουνάρια.Στη σύγχρονη εκδοχή έχουμε  σταύρωμα των χεριών μπροστά του ενός χορευτή με τον άλλον.Είναι ανδρικός χορός και χορεύονταν κυρίως από γέροντες.Σήμερα χορεύεται από άνδρες γυναίκες με χαρακτηριστικό το τραγούδι "Λιανοχορταρούδια".Ο χορός έχει στο πρώτο μέρος 6 βήματα στο μοτίβο του συρτού στα τρία και το δεύτερο μέρος που έχει 12 βήματα σαφώς γρηγορότερα του πρώτου μέρους.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82
20. ΜΠΑΙΝΤΟΥΣΚΑ Ή ΤΡΑΠΑΝΙΣΤΟ Χορεύεται απο άνδρες και γυναίκες στην Θράκη κυρίως αλλά και την Μακεδονία με ρίζες στην Α.Ρωμυλία .Λαβή V και το μέτρημα γίνεται ως εξής:ξεκινώντας με κουτσό στην φορά του κύκλου1,2,3,4α-πίσω 1,2,3,4α σταυρωτά -1,2,3,4 επι τόπου άρση πάτημα στο 4 του δεξιού και πάλι 1,2,3,4 με κουτσό μπροστά)
21. ΙΚΑΡΙΩΤΙΚΟΣ. Χορεύεται από άνδρες γυναίκες στην Ικαρία και αν κρίνουμε απο τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ μόδα να χορεύεται σε όλη την Ελλάδα με κάθε ευκαιρία.Η λαβή συναντάται και από τις παλάμες W,και από τους ώμους σε σχήμα Τ. Έχει 9 βήματα στην φορά του κύκλου.Πολύ ζωντανός και ευχάριστος χορός ,γεμάτος κέφι και ζωντάνια.)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82
22. ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. Χορεύεται από άκρη σε άκρη σε όλο το Αιγαίο, με το χαρακτηριστικό τραγούδι "μές του αιγαίου τα νερά...".Αποτελείται  από 6 βήματα μπροστά στην φορά του κύκλου με ελαφρύ σπάσιμο μπροστά στο 1 και στο 4.Κάθε φορά που ο τραγουδιστής τελειώνει τα λόγια και γίνεται οργανικό οι χορευτές εκτελούν 4 εξάρια μέσα στον κύκλο και στο τελευταίο εξάρι κάνουμε ένα μικρό ψαλιδάκι  στο 5 και 6 και συνεχίζουμε πάλι στη φορά του κύκλου.Σαν φιγούρα ο πρωτοχορευτής κάνει καμάρα με τον δευτεροχορευτή και περνάει όλος ο κύκλος από κάτω.
23. ΜΠΑΛΛΟΣ.(Είναι χορός που τον χορεύουν στις κυκλάδες σε ζευγάρια αντικρυστά για αυτό λέγεται οτι είναι ερωτικός χορός.Αρκετές φορές ξεκινάει σαν συρτός νησιώτικος και καταλήγει σε ζευγάρια.Υπαρχουν διάφορες παραλλαγές καταλήγουν όμως όλες σε στρωτά βήματα που στηρίζονται στην "προμενάντ βάλς"Αποτελείται από βήματα προμενάντ βάλς,απο πλάγια βήματα και από σταυρωτά.Καθε ζευγάρι εκτελεί διαφορετική ποικιλία.Σημαντικό να πούμε οτι ο καβαλιέρος αρχίζει το χορό με το αριστερό πόδι και η ντάμα με το δεξί.Τα βήματα είναι επαναλαμβανόμενα 6αρια.)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%80%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CF%82
24. ΤΣΑΜΙΚΟΣ 16 ΒΗΜΑΤΑ. Ο τσάμικος είναι ο χορός με τις πολλές φιγούρες, τα άλματα , τα γονατίσματα και τα χτυπήματα. Ανήκει στους πολεμικούς χορούς και εκφράζει την λεβεντιά την αντρειοσύνη και την παλληκαριά.Λέγεται και κλέφτικος επειδή χορεύονταν απο τους αρματωλούς και κλέφτες.Παλιά χορεύονταν μόνο απο άνδρες, σήμερα όμως χορεύεται και απο άνδρες και γυναίκες.Το όνομά του το πήρε απο την τσαμουριά περιοχή του νομού Θεσπρωτίας (Φιλιάτες-Παραμυθιά).Τα βήματά του ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή.Συνήθως τον συναντούμε με 8,10,12,και παλαιότερα με 16 βήματα.Στα σχολεία διδάσκεται με 10 ή 12 βήματα .Οι φιγούρες είναι πάγιες με όποια χορογραφία και αν ακολουθήσουμε και είναι τα εξάρια, το σελάχι ,το κάθισμα και τα ψαλίδια.Βέβαια ο πρωτοχορευτής που συνήθως είναι μερακλής ,εκτελεί πλήθος από φιγούρες με πηδήματα,στροφές, κινήσεις στον "τόπο" όπως λένε βάζοντας την δική του σφραγίδα στον χορό.Η λαβή είναι W δηλ.απο παλάμες με λυγισμένους αγκώνες.Το μουσικό μέτρο είναι 3/4.https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%83%CE%AC%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82
25. ΠΕΝΤΟΖΑΛΗΣ. Ο πιό αντιπροσωπευτικός χορός της Κρήτης.Έντονος ,ζωηρός,λεβέντικος χορός,Ανήκει και αυτός στους πολεμικούς χορούς όπως ο Τσάμικος και ο Πυρρίχιος. Ζάλο στην Κρήτη σημαίνει βήμα, 5 ζάλα 5 βήματα μόνο που κάποια βήματα μετριούνται διπλά,οπότε στην αρίθμηση έχουμε 8 ή 9 βήματα.Λαβή από τους ώμους)https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%B6%CE%AC%CE%BB%CE%B9
26. ΕΝΤΕΚΑ Χορευόνταν απο 6/12 έως 6/1 γύρω από  μεγάλες φωτιές κυρίως στην Δ.Μακεδονία.Σήμερα χορεύεται συνήθως τις απόκριες και σε όλα τα γεγονότα κοινωνικού βίου.Χορεύεται σκόρπια χωρίς λαβή.Λέγεται έντεκα γιατί χορευόταν την ενδέκατη βραδινή,γιατί απαγορευόταν πέραν αυτής της ώρας επί Τουρκοκρατίας να παραμένουν έξω,και τον χόρευαν σαν τελευταίο χορό οι Έλληνες.Οι γυναίκες κρατούν μαντήλια στο χέρι    με τα ζευγάρια  αντικριστά  και όχι σε κύκλο.Έχει 5 χορευτικά βήματα ξεκινώντας πρώτα με το δεξί πόδι και στη συνέχεια με το αριστερό.

          ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 

•           Ελληνικοί Παραδοσιακοί Χοροί, Ηλίας Σ.Δήμας
•           Ο Χορός, Ανδρέας Παν. Μπουσιώτης
•          Μεθοδολογία διδακτικής παραδοσιακών χορών, Κόκκινος Ιωάννης
•           Σχολικά Βιβλία που βρίσκονται σε ισχύ για Α,Β Τάξη, Γ,ΔΤάξη, Ε,ΣΤ Τάξη.
•           Προσωπικές σημειώσεις, εμπειρίες, βιώματα.

        

          ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥΣ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΒΙΝΤΕΟ!
 
ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΣ  https://safeyoutube.net/w/NI0E




ΚΑΒΟΝΤΟΡΙΤΙΚΟΣ   https://safeyoutube.net/w/DM0E





ΠΑΛΑΜΑΚΙΑ    https://safeyoutube.net/w/lR0E





ΠΥΛΑΙΑ  https://safeyoutube.net/w/XU0E




ΠΩΓΩΝΙΣΙΟΣ  https://safeyoutube.net/w/wa1E
                          https://safeyoutube.net/w/1c1E




ΣΥΡΤΟ ΣΤΑ ΤΡΙΑ   https://safeyoutube.net/w/5h1E





ΓΙΑΤΡΟΣ   https://safeyoutube.net/w/Fn1E






    ΣΥΡΤΟΣ ΣΤΑ ΔΥΟ- ΜΕΝΟΥΣΗΣ -ΓΙΑΤΡΟΣ    https://safeyoutube.net/w/gy1E                                            https://safeyoutube.net/w/sA1E

           



ΧΑΣΑΠΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΟ   https://safeyoutube.net/w/Vr1E





    


ΤΣΑΜΙΚΟΣ   https://safeyoutube.net/w/1uzE








ΠΕΝΤΟΖΑΛΗΣ https://safeyoutube.net/w/oxzE






ΙΚΑΡΙΩΤΙΚΟΣ  https://safeyoutube.net/w/3BzE
                           https://safeyoutube.net/w/GDzE






ΖΩΝΑΡΑΔΙΚΟΣ  https://safeyoutube.net/w/pJzE






ΜΠΑΙΝΤΟΥΣΚΑ  https://safeyoutube.net/w/lMzE





ΕΝΤΕΚΑ  https://safeyoutube.net/w/IRzE




ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΑ ΤΣΟΥΡΑΠΙΑ  https://safeyoutube.net/w/RWzE






ΜΠΑΛΟΣ  https://safeyoutube.net/w/mb0E




ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟΥ  https://safeyoutube.net/w/ek0E




 ΣΥΡΤΟΣ    ΚΟΦΤΟΣ   https://safeyoutube.net/w/Mp0E




ΠΟΔΑΡΑΚΙ   https://safeyoutube.net/w/Fu0E





ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ  https://safeyoutube.net/w/V10E




ΖΑΓΟΡΙΣΙΟΣ  https://safeyoutube.net/w/m70E







ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ-ΣΒΑΡΝΙΑΡΑ    https://safeyoutube.net/w/rA0E