ΧΕΙΡΟΣΦΑΙΡΙΣΗ

Θυμόμαστε όλα όσα είχαμε πεί για την χειροσφαίριση!

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΜΑΤΟΣ

Η ιστορία της Χειροσφαίρισης (Hand-ball) – Θέματα Φυσικής Αγωγής

Αναφορές από την Οδύσσεια του Ομήρου μαρτυρούν για ένα παιχνίδι που παιζόταν στο νησί των Φαιάκων, παρόμοιο με το σημερινό χάντμπολ. Από τα παιχνίδια των Αρχαίων Ελλήνων γνωστά είναι η "Ουρανία" και το "αρπαστόν". Στο πρώτο οι παίκτες προσπαθούσαν να ρίξουν την μπάλα πιο ψηλά, ενώ στο δεύτερο κυριαρχούσε η ανταλλαγή της μπάλας. Πιθανότερο η Ναυσικά με τις φίλες της να έπαιζαν ένα από τα δύο παιχνίδια. Στα τείχη της ακρόπολης Αθηνών απεικονίζεται επίσης, το άθλημα σε μια πλάκα που χρονολογείται γύρω στο 600 π.χ.
Χαρακτηριστκή είναι η στάση ενός παιδιού σε ένα μικρό χάλκινο άγαλμα του 4ου αιώνα π.χ. που βρέθηκε στη Δωδώνη και είναι παρόμοια σχεδόν με τη θέση της πάσας στη χειροσφαίριση πάνω από τον ώμο. Η ύπαρξη παρόμοιου παιχνιδιού φαίνεται και στην αρχαία Άιγυπτο .Στους τάφους των Φαραώ, στο Μπενί-Χασάν, βρέθηκαν παραστάσεις παιχνιδιών της μπάλας με το χέρι. Όλες οι παραπάνω αναφορές από την αρχαιότητα μας μαρτυρούν την ύπαρξη παιχνιδιών με μπάλα στο χέρι.
Στα Ρωμαϊκά χρόνια το αρπαστόν διαδίδεται ταχύτατα στους Γερμανικούς λαούς και στη Γαλλία όπου και θα συναντήσουμε την πλήρη περιγραφή του γύρω στο 1.500 μ.χ. από τον Rabelais.
Η Χειρισφάιριση είναι πολύ δημοφιλές παιχνίδι σε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου και κυρίως στην Ευρώπη ,από όπου άρχισε να παίζεται με τη σημερινή του μορφή. Το σύγχρονο παιχνίδι προέκυψε από το συνδυασμό τριών διαφορετικών αθλημάτων, ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίριση και χόκεϊ επί χόρτου. Η συστηματική του μορφοποίηση έγινε τον 19ο αιώνα. Υπάρχει μια εκδοχή που αναφέρεται στην Τσεχοσλοβακία το 1892. Εκεί ένας καθηγητής Φ.Α. ονόματι Β. Κατάς ονομάζει ένα παιχνίδι" χάζενα"(σουτ με το χέρι) και το 1905 γράφει τους πρώτους κανονισμούς. Το 1906 ένας συμπατριώτης του ο Κριστόφ τροποποιεί τους κανονισμούς.
Το Handhold (Δανική λέξη) αναπτύχθηκε το 1898 από τον Holier Nielsen ως εναλλακτική λύση του ποδοσσφαίρου. Ο καθγητής Carl Schelenz της σχολής Φ.Α. του Βερολίνου το 1919 συνέβαλε ώστε να εξελιχθεί το άθλημα στη σημερινή του μορφή.
Το χάντμπολ στην Ελλάδα εισήχθη από τον καθηγητή Φ.Α. Ευάγγελο Καλφαρέντζο περίπου το 1922,ο οποίος ήταν τότε διευθυντής του Πανελληνίου Γ.Σ. και αργότερα, διευθυντής της Σ.Α. του Υπουργείου Παιδείας. Το 1929 εκδίδει ο ίδιος βιβλίο με κανονισμούς και το χάντμπολ αρχίζει να παίρνει μορφή στην Ελλάδα. Το 1976 η Γ.Γ.Α. αναθέτει στο Σ.Ε.Γ.Α.Σ. την φροντίδα και την δραστηριοποίηση του παιχνιδιού. Τα σωματεία που δημιούργησαν τμήματα χάντμπολ στην Ελλάδα ήταν ο Αμύντας Φλώρινας, ο Α.Ο. Σερρών, ο Εθνικός Κοζάνης, ο Πανελλήνιος , η Γλυφάδα, ο Τελαμώνας Σαλαμίνας. Το 1977 στις 13 Φεβρουαρίου γίνεται η πρώτη Πανελλήνια διοργάνωση στην Αθήνα με συμμετοχή 12 ομάδων από όλη την Ελλάδα με νικητές τον Φίλιππο Βεροίας, Εθνικό Κοζάνης και Αμύντα Αμυνταίου.

Το 1978 συναντιούνται στην Κατερίνη οι τέσσερις νικητές του πρωταθλήματος της Αθήνας με τους υπόλοιπους της επαρχίας. Νικητές ήταν 1.Αμύντας Αμυνταίου,2. Φίλλιπος Βεροίας 3.Πανελλήνιος Γ.Σ..

Το 1979 δημιουργείται η Ο.Χ.Ε. (Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης Ελλάδας) η οποία διοργάνωσε το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα με νικητές 1.Ιωνικό Φιλαδέλφειας 2.Αμύντας 3.Α.Ο.Γλυφάδας.

Το 1980 έγινε το δεύτερο πανελλήνιο πρωτάθλημα.
Στην Εκπαίδευση εισήχθη το 1978 για Γυμνάσια -Λύκεια και το 1988 ακολούθησαν τα Δημοτικά.
Το 1936 συμπεριλήφθηκε στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, περισσότερο σαν άθλημα επίδειξης.
Τα παιχνίδια παίχθηκαν με 11 παίκτες σε ανοικτό γήπεδο χωρίς την συμμετοχή γυναικείων ομάδων.
Το 1972 στην Ολυμπιάδα του Μονάχου όπου επίσημα εντάχθηκε το χάντμπολ, έγιναν οι αγώνες χάντμπολ με 7 παίκτες και το 1976 στην Ολυμπιάδα του Μόντρεαλ έγιναν και οι αγώνες με την συμμετοχή γυναικών.
Ανώτατη Διοικητική αρχή του αθλήματος είναι η Διεθνής Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης (IHF),που ιδρύθηκε το 1946 στην Κοπεγχάγη της Δανίας.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΧΕΙΡΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ

ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ :Οι διαστάσεις του κανονικού γηπέδου χειροσφαίρισης είναι 20 επί 40 μέτρα. Η γραμμή 6 μέτρων ή γραμμή περιοχής τέρματος είναι ίσως η πιο σημαντική γραμμή του γηπέδου. Μόνο ο τερματοφύλακας επιτρέπεται να είναι σε αυτήν την περιοχή ενώ επιθετικοί και αμυντικοί πρέπει να είναι έξω από τα 6 μέτρα. Οι αμυντικοί συνήθως παρατάσσσονται έξω από την γραμμή και η αμυντική τεχνική έχει ομοιότητες με αυτήν της καλαθοσφαίρισης, με την διαφορά ότι στο χάντμπολ,επιτρέπεται περισσότερο επαφή. Οι κανονισμοί επιτρέπουν τον έλεγχο του αντιπάλου με τα χέρια, αλλά απαγορεύεται να σπρώξουν, να αγκαλιάσουν, να τραβήξουν ή να θέσουν σε κίνδυνο τον αντίπαλο με οποιοδήποτε τρόπο.

ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ: Ο Τ/Φ δεν μπορεί να βγαίνει έξω από την περιοχή κρατώντας την μπάλα στα χέρια,ούτε να μπει με τον ίδιο τρόπο στην περιοχή (κρατώντας την μπάλα).Πρέπει την μπάλα να την μεταβιβάσει όταν είναι μέσα στην περιοχή και μετά αν θέλει μπορεί να βγεί ,να παίξει σαν παίκτης Γ/Π.Δεν μπορεί συμπαίκτης να πασάρει σyον Τ/Φ ενώ αυτός βρίσκεται μέσα στην περιοχή των 6 μέτρων. Αν αποκρούσει την μπάλα και βγεί άουτ δεν υπάρχει κόρνερ. Μόνο από συμπαίκτη του
δίνεται κόρνερ αν βγάλει την μπάλα έξω. Ως Τ/Φ μπορείς να αποκρούσεις την μπάλα με οποιοδήποτε μέλος του σώματος, δεν ισχύει όμως αυτό, όταν ο Τ/Φ, έχει βγεί έξω από τα 6 μέτρα.
ΠΑΙΚΤΕΣ ΓΗΠΕΔΟΥ: Όλοι οι παίκτες μπορούν μπορούν να παίζουν παντού στο γήπεδο, εκτός την περιοχή το Τ/Φ.
Ως επιθετικός παίκτης επιτρέπεται να πατάς έξω από την γραμμή το Τ/Φ με την μπάλα στο χέρι και να σουτάρεις, ενώ είσαι στον αέρα μέσα στην περιοχή του Τ/Φ .Δεν επιτρέπεται η προσγείωση σου μέσα στην περιοχή με την μπάλα στο χέρι.
Δεν επιτρέπεται το πάτημα της γραμμής των 6 μέτρων με την μπάλα στο χέρι ,είτε για αμυντικό είτε για επιθετικό. Χωρίς την μπάλα στο χέρι επιτρέπεται το πάτημά της.
Όταν η μπάλα είναι σταματημένη ή κυλάει μέσα στην περιοχή των 6 μέτρων, τότε αυτή ανήκει μόνο στον Τ/Φ.
Ως αμυντικός ή επιθετικός μπορείς να παίζεις την μπάλα με όλα τα μέλη του σώματός σου, εκτός από τα γόνατά σου.
Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΟ ΧΑΝΤΜΠΟΛ ΕΙΝΑΙ ΤΟ 3 !!!
ΕΞΗΓΟΥΜE:
Μπορεί ένας παίκτης να κρατάει την μπάλα στα χέρια ακίνητος, μόνο για 3 δευτερόλεπτα.
Μπορείς να κινείσαι μέχρι 3 βήματα, ενώ κρατάς την μπάλα στο ένα ή τα δυο χέρια. Παραπάνω βηματισμοί τιμωρούνται ως σφάλμα. Η μπάλα παίζεται από αντίπαλο παίκτη στο σημείο του σφάλματος. Η άμυνα της άλλης ομάδας πρέπει να γίνεται στα 3 μέτρα.
Μπορεί ένας παίκτης να κάνει 3 βήματα μόλις δεχθεί την μπάλα από συμπαίκτη του, να κάνει ντρίπλα ,και μετά άλλα 3 βήματα ,και να σουτάρει ή να πασάρει.
Όταν η μπάλα βρίσκεται στην γραμμή των 9 μέτρων και εκτελείται ελεύθερη ρίψη, οι αμυντικοί θα πρέπει να βρίσκονται σε 3 μέτρα απόσταση.
ΝΤΡΙΠΛΑ: Mπορείς να ντριπλάρεις με το ένα σου χέρι ,χωρίς περιορισμό βημάτων.
Όταν πιάνεις την μπάλα μετά την ντρίπλα με δύο χέρια ,τότε μπορείς να τη δώσεις απευθείας σε συμπαίκτη σου ή να κάνεις μέχρι και τρία βήματα μέχρι να δώσεις την μπάλα, ή πριν κάνεις σουτ.
Μπορείς να κλέψεις την μπάλα από το χέρι του αντιπάλου,δεν επιτρέπεται όμως να ακουμπήσεις ή να πιάσεις το χέρι του ή να τραβήξεις ,χτυπήσεις ή γρονθοκοπήσεις την μπάλα, όταν αυτή είναι στα χέρια του αντιπάλου.
ΠΛΑΓΙΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ: Όταν η μπάλα βγαίνει πλάγια (αραουτ),τότε επαναφέρεται στο γήπεδο. Ο παίκτης πρέπει να πατάει πάνω στην πλάγια γραμμή ,στο σημείο που βγήκε η μπάλα. Δεν επιτρέπεται η επαναφορά της χωρίς να πατιέται η πλάγια γραμμή.
ΠΈΝΑΛΤΙ: Όταν γίνει φάουλ στην προσπάθεια για σουτ του επιθετικού τότε ο διαιτητής σφυρίζει πέναλτι. Το πέναλτι εκτελείται από την γραμμή των 7 μέτρων, γραμμή πέναλτυ, με απευθείας ρίψη,ύστερα από σφύριγμα του διαιτητή. Αν ένας αμυνόμενος παίκτης βρίσκεται μέσα στην περιοχή τέρματος και παρεμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο τον επιθετικό που επιχειρεί ρίψη στο τέρμα ,τότε πάλι σφυρίζεται πέναλτι. Ο Τ/Φ μπορεί να σταθεί στην γραμμή των 4 μέτρων που βρίσκεται μέσα στην περιοχή των 6 μέτρων. Όλοι άλλοι παίκτες βρίσκονται έξω από τα 9 μέτρα και πίσω από τον παίκτη που εκτελεί.
ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΙΚΤΩΝ: Κάθε ομάδα έχει 12 παίκτες ,7 βασικοί και 5 αναπληρωματικοί. Από τους βασικούς οι 6 είναι παίκτες γηπέδου και ένας Τ.Φ. Οι αντικαταστάτες μπορούν να μπουν στο παιχνίδι σε οποιαδήποτε στιγμή του αγώνα από τον χώρο αλλαγών (ζώνη αλλαγής) της ομάδας τους, χωρίς την άδεια του διαιτητή , αφού ο παίκτης που αντικατασταθεί ,αποχωρήσει από το γήπεδο. Διαφορετικά,η παράβαση τιμωρείται με δίλεπτη αποβολή.
ΔΙΑΙΤΗΤΕΣ: Οι διαιτητές είναι 2,ο διαιτητής γηπέδου και ο διαιτητής γραμμής. Οι αποφάσεις τους είναι τελεσίδικες. Το έργο των διαιτητών βοηθούν ένας χρονομέτρης και ένας σημειωτής του σκορ.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΓΩΝΑ: Για παίκτες 18 ετών και άνω ,παίζονται δύο ημίχρονα από 30 λεπτά, με 10 λεπτά διάλειμμα μεταξύ των ημιχρόνων. Σε τουρνουά και σε παιδικούς αγώνες η διάρκεια είναι δύο ημίχρονα ,των 15 ή 20 λεπτών ανάλογα κάθε φορά. Το μέτρημα του χρόνου συνεχίζεται χωρίς διακοπή, εκτός από περιπτώσεις τραυματισμών και διαλείμματος (time-out) που παίρνει κάποια ομάδα.
ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΕΡΜΑΤΟΣ: Όταν η μπάλα περάσει ολόκληρη τη γραμμή τέρματος μέσα από το τέρμα θεωρείται γκολ.Τέρμα μπορεί να επιτευχθεί με κάθε βολή ,π.χ. ελεύθερη βολή, πλάγια επαναφορά, σέντρα, ρίψη από το τέρμα
ΑΜΥΝΑ ΣΕ ΑΝΤΙΠΑΛΟ: Ένας παίκτης μπορεί να χρησιμοποιήσει τον κορμό του για να εμποδίσει, έναν αντίπαλο με ή χωρίς μπάλα. Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει απλωμένα χέρια ή πόδια για παρεμπόδιση ,σπρώξιμο, τρικλοποδιά ή χτύπημα δεν επιτρέπεται. Ο επιτιθέμενος δεν επιτρέπεται να πέσει πάνω σε αμυντικό που στέκεται ακίνητος (επιθετικό φάουλ).
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΛΗ: Για ένα φάουλ ή παράβαση δίνεται ελεύθερη βολή στους αντιπάλους ακριβώς στο σημείο που έγινε. Αν η παράβαση γίνει μεταξύ 9 μέτρων και 6 μέτρων, η βολή εκτελείται από το πλησιέστερο σημείο έξω από την γραμμή των 9 μέτρων ,διατηρώντας ο παίκτης τουλάχιστον το ένα του πόδι πάνω στη γραμμή.
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΟΙΝΕΣ: Είναι τα φάουλ που απαιτούν περισσότερη τιμωρία από μια ελεύθερη βολή, πιο ειδικά ενέργειες που κατευθύνονται άμεσα σε αντίπαλο και όχι στη μπάλα και πρέπει να τιμωρούνται προοδευτικά (π.χ. πιάσιμο, κράτημα, σπρώξιμο, χτύπημα κ.τ.λ.).
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ(ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ): Ο διαιτητής δίνει μόνο μια προειδοποίηση σε έναν παίκτη για παραβάσεις κανονισμών και ένα σύνολο τριών προειδοποιήσεων σε μια ομάδα. Υπέρβαση αυτών των ορίων έχει ως αποτέλεσμα την αποβολή 2 λεπτών. Οι προειδοποιήσεις δεν είναι υποχρεωτικές, πριν δοθεί μια αποβολή 2 λεπτών.
ΑΠΟΒΟΛΗ 2 ΛΕΠΤΩΝ: Δίνεται για σοβαρή κατ' εξακολούθηση παραβίαση του κανονισμού, για αντιαθλητική συμπεριφορά, και παράνομη αντικατάσταση. Η ομάδα του παίκτη που αποβάλλεται παίζει με λιγότερους παίκτες για 2 λεπτά.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΣΗ: Αποκλεισμός σημαίνει τρεις αποβολές διάρκειας 2 λεπτών.
Ο παίκτης που αποκλείεται πρέπει να φύγει από το γήπεδο και τον πάγκο, αλλά η ομάδα μπορεί να τον αντικαταστήσει μετά την παρέλευση των 2 λεπτών.
ΕΞΑΙΡΕΣΗ (ΑΠΟΒΟΛΗ ΧΩΡΙΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ): Εξαίρεση δίνεται για βίαιη επίθεση, ενώ η ομάδα του εξαιρουμένου παίκτη συνεχίζει για το υπόλοιπο παιχνίδι με λιγότερους παίκτες.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΣΦΑΙΡΙΣΗ.

Βασική θέση του παίκτη στην άμυνα και την επίθεση.
Υποδοχή-πιάσιμο-κράτημα της μπάλας.
Μεταβίβαση της μπάλας(πάσα πάνω από το κεφάλι με άξονα τον ώμο, χρησιμοποιείται για γρήγορη και κοντινή πάσα με ακρίβεια και έχει ιδιαίτερη αξία ,επειδή είναι η βάση για την μάθηση όλων των τεχνικών του σουτ.)
Είδη μεταβίβασης(πάσα ώμου από το ύψος του ώμου, πάσα ώμου από το ύψος της λεκάνης, πάσα ώμου από το ύψος του γόνατος, σκαστή πάσα ,αιφνιδιασμού, πλάγια πάσα με έκταση του χεριού ,με περιστροφή του καρπού, πάσα πίσω από το κεφάλι, πίσω από την ράχη, πάσα μπόουλινγκ, πάσα Βόλευ.)
Βηματισμοί στο hand-ball!Όλα τα είδη που είχαμε δουλέψει.(π.χ. βασικό βηματισμό 3 βήματα,2 βήματα, με κουτσό 3 βήματα ,και οι παραλλαγές τους.)
Ρολάρισμα μπάλας.
Προσποιήσεις με ή χωρίς μπάλα.
Ντρίμπλα! Βέβαια θυμόμαστε ότι η ντρίμπλα στο hand-ball λειτουργεί περισσότερο βοηθητικά ανάμεσα στην πάσα και για τους βηματισμούς και αποφεύγουμε να κάνουμε κατάχρηση.
Το σουτ στο hand-ball.Βασικά είδη σουτ με κύριο το σουτ από το ύψος του ώμου.
Συνδυασμός ντρίπλας ,βηματισμών και σουτ!(3 βήματα, ντριπλάρισμα απεριόριστες φορές,3 βήματα και πάσα ή σουτ, είναι το μέγιστο που μπορούμε να κάνουμε.)
Συνδυασμός πάσας ,υποδοχής ντρίπλας, βηματισμών και σουτ.
Κανονισμούς του αθλήματος και δεν ξεχνάμε την περιοχή των 6 μέτρων και την περιοχή των 9 μέτρων με όλους τους περιορισμούς που αφορά αυτές τις περιοχές όπως επίσης και ότι το 3 είναι ο μαγικός αριθμός στο hand-ball.
Tερματοφύλακας -κινήσεις περιορισμοί.
Επίθεση: Η ομαδική επίθεση ξεκινά από μια βασική διάταξη ,η οποία περιλαμβάνει τις αρχικές θέσεις των παικτών ανάλογα με τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους. Για το χάντμπολ στο δημοτικό, η πιο κατάλληλη ίσως διάταξη της ομάδας είναι κατά την επίθεση είναι η ονομαζόμενη 3-3.Αυτό σημαίνει ότι έχουμε 2 παίκτες που παίζουν στα άκρα ,1 παίκτη που παίζει πάνω στη γραμμή των 6 μέτρων και 3 περιφερειακούς παίκτες.
Άμυνα: Η πιο απλή μορφή διάταξης στην άμυνα είναι άμυνα "ένας με έναν"(μαν του μαν). Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε αμυντικός βρίσκεται κοντά στον παίκτη που μαρκάρει.
Θέσεις παικτών: Όταν είναι στην επίθεση, οι παίκτες ανάλογα με τη θέση τους τους διακρίνουμε σε ακραίους( εξτρέμ),ενδιάμεσους( ίντερ), κεντρικό παίκτη (πλέιμεικερ), και παίκτη γραμμής (πίβοτ).